Avusturya, Orta Avrupa’nın kalbinde yer alan coğrafi konumu, yüksek altyapı kalitesi ve sanayi-odaklı ekonomisiyle Türkiye’den yapılan ihracat ve ithalat operasyonları için stratejik bir pazar konumundadır. Kara ile çevrili olmasına rağmen, intermodal ağları (karayolu + demiryolu + denizyolu kapıları) sayesinde son derece esnek ve öngörülebilir tedarik zincirleri kurmaya elverişlidir. Bu makalede, avusturya nakliye süreçlerini; rotalardan transit sürelerine, fiyat dinamiklerinden belge gerekliliklerine, depo-dağıtım çözümlerinden sektörel fırsatlara kadar pratik bir bakışla özetliyoruz.
Avusturya; Almanya, Çekya, Slovakya, Macaristan, Slovenya, İtalya ve İsviçre ile komşudur. Bu konum, Türkiye çıkışlı yüklerin Orta ve Batı Avrupa’ya yayılmasında doğal bir transfer merkezine dönüştürür. Viyana (Wien) bölgesindeki lojistik köyler, Linz/Enns, Graz ve Salzburg hattındaki dağıtım merkezleri ile Innsbruck/Tirol üzerinden Almanya-İsviçre koridoruna erişim, ihracatçılar için güçlü bir ağ oluşturur.
Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği ilişkisi, sanayi ürünlerinde A.TR Dolaşım Belgesi ile gümrük vergisi avantajı sağlar. Menşe esaslı tercihli rejimlerde EUR.1 gündeme gelebilir. Standart ve şeffaf uygulamalar, CMR, ADR (tehlikeli madde), ISPM-15 (ahşap ambalaj) gibi kuralların disiplinli yürütülmesine olanak tanır.
Komple Tır (FTL): Zaman hassasiyeti olan, paletli ve yüksek hacimli yükler için en yaygın çözümdür. Kapıdan kapıya teslim ve araç takip sistemleriyle operasyon şeffaftır.
Parsiyel/LTL: Hacmi düşük, düzenli sevkleri olan işletmeler için maliyet avantajı sağlar. İstanbul, Bursa, İzmir, Ankara gibi konsolidasyon merkezlerinden haftalık çıkışlarla Viyana, Linz, Graz hatlarına dağıtım yapılır.
Türkiye’den Avusturya’ya Balkan koridoru (Edirne–Bulgaristan–Sırbistan–Macaristan) veya Yunanistan–İtalya feribot hatları üzerinden ilerlenir. Hat durumuna, mevsime ve kota/izin süreçlerine göre yaklaşık 3–6 gün bandında planlama yapılır. Sürücü dinlenme süreleri, sınır yoğunlukları ve hava şartları dikkate alınarak güvenli buffer eklenmesi önerilir.
Geçiş belgeleri/kota ve ADR gereksinimleri erken kontrol edilmeli.
Randevulu teslimat (özellikle Viyana çevresi depo ve zincir market DC’leri) gecikmeyi azaltır.
CMR sigortası ve yükü destekleyen foto-dokümantasyon uyuşmazlıklarda kritik delildir.
Denizyolu ile Trieste (İtalya) veya Koper (Slovenya) limanlarına gelen konteynerler, buradan blok tren veya karayolu ile Avusturya içlerine taşınır. Bu çözüm:
Orta ve uzun mesafede yakıt ve karbon ayak izi avantajı sağlar.
Büyük perakende zincirleri ve otomotiv yan sanayinin öngörülebilir zaman planına uygundur.
Depolama ve cross-dock ihtiyaçlarında esnek alan kullanımına olanak tanır.
Avusturya denize kıyısı olmasa da Tuna Nehri üstündeki Viyana Limanı, Linz/Enns gibi nehir limanları ile iç su taşımacılığı ve demiryolu entegre çözümler sunar. Dökme yük ve proje kargolarında barge + demiryolu kombinasyonu değerlidir.
Türkiye çıkışlı FCL/LCL konteynerler için en pratik deniz kapıları; Trieste, Koper ve Hamburg (art kapı trenleri) olarak öne çıkar. Bu limanlardan Avusturya’daki Viyana, Linz, Enns ve Graz merkezlerine demiryolu-karayolu kombinasyonlarıyla hızlı erişim mümkündür.
20’/40’ DC, 40’HC: Genel kargo için standart.
Reefer: Gıda, farmasötik ve ısı duyarlı kimyasallar.
Open Top/Flat Rack: Proje kargoları ve ölçü dışı ekipman.
Swap body & Trailer on Rail: Intermodal taşımada alternatifler.
Hat seçimi/mesafe, aktarma sayısı ve kota fiyatları belirler.
Kış koşulları, tatil dönemleri ve sektör pikleri (otomotiv, perakende) navlun üzerinde oynaklık yaratır.
Akaryakıt, geçiş ücretleri ve feribot/ro-ro maliyetleri toplam giderde başat kalemlerdir.
Hacim/ağırlık, istiflenebilirlik, ADR durumu ve ek ekipman (lift, transpalet vb.) fiyatı etkiler.
Zaman garantisi, hafta sonu teslim, randevu ve bekleme gibi SLA kalemleri ek maliyet doğurur.
Ticari fatura ve kolili çeki listesi
CMR (karayolu sözleşmesi)
A.TR (sanayi ürünleri – gümrük birliği sirkülasyonu) / EUR.1 (menşe tercihli) durumuna göre
Ürün bazlı CE uygunluğu, REACH, MSDS (kimyasallar), ADR dökümleri
ISPM-15 için damgalı ahşap ambalaj kullanımı
EXW/FCA Türkiye, DAP/DDP Avusturya sık kullanılan seçeneklerdir.
DDP’de KDV ve yerel vergi yükümlülükleri, temsil yetkileri ve gümrük müşavirliği netleştirilmelidir.
Sigorta kapsamı (ICC-A/B/C) sözleşmede açıkça yazılmalıdır.
Palet ölçülerinde EURO palet (120×80) yaygın; depo ekipman uygunluğu teyit edilmelidir.
Kutu içi dolgu, köşe koruma, streç kalınlığı ve çemberleme uzun mesafede hasarı azaltır.
Proje kargolarında lashing & securing planı ve foto-dokümantasyon sigorta için kritiktir.
ICC (A) önerilir; hasar ve gecikmelerde finansal koruma sağlar.
Araç takip verileri ve ısı/nem kayıtları (reefer) müşteri bilgilendirmesinde şeffaflık sunar.
Yoğunluk ve hava şartlarına karşı alternatif rota/hub ve çoklu rezervasyon stratejisi riskleri dengeler.
FTL + intermodal kombinasyonları; JIT/JIS akışlarında öngörülebilirlik sağlar. Yüksek değerli ürünlerde sensörlü mühür ve kasko genişletmeleri tercih edilir.
Düzenli LTL çıkışları, cross-dock ve mikro dağıtım ile birleştirilir. Randevulu teslim ve iade lojistiği (reverse logistics) kritik süreçlerdir.
ADR uyumu, MSDS doğrulaması ve reefer parametrelerinin (set değeri, hava sirkülasyonu, kapı açma limiti) sözleşmede yer alması gerekir.
Viyana çevresindeki lojistik köyler; gıda, FMCG ve perakende için ana hub niteliğindedir. Slot yönetimi, randevulu teslim, ramak kala bildirimleri (ETA güncellemeleri) operasyonun akışını belirler.
Linz/Enns: Sanayi ve kimya yoğun; nehir limanı ve demiryolu bağlantıları güçlüdür.
Graz: Otomotiv yan sanayi ve makine; Slovenya-Macaristan geçişinde stratejiktir.
Salzburg & Innsbruck: Almanya ve İsviçre koridorlarına hızlı erişim; alp geçitlerinde kış planlaması önemlidir.
Ön Fizibilite: HS kodu, ADR/ısı duyarlılığı, hedef depo ve teslim zamanı.
Mod Seçimi: FTL/LTL, intermodal (Trieste/Koper + tren), gerekiyorsa barge.
SLA ve Sözleşme: Incoterms® 2020, serbest süreler, bekleme ve cezai şartlar.
Rezervasyon ve Belge: Araç/slot rezervasyonu, CMR, A.TR/EUR.1, MSDS/CE, ISPM-15.
İzleme: Canlı araç takibi, ETA güncellemeleri, sıcaklık/nem logları (varsa).
Teslim & Raporlama: Randevulu boşaltma, PoD (Proof of Delivery), KPI raporları.
Çoklu mod entegrasyonu: Karayolu + demiryolu + denizyolu kapılarının aynı sözleşme içinde yönetimi
Güçlü Avrupa ağı: Viyana, Linz, Graz ve Salzburg hatlarında düzenli servis
Şeffaf maliyet & zaman planı: Navlun kalemleri, yerel masraflar ve SLA’ler net
Operasyonel esneklik: Pik sezon ve kış dönemlerinde alternatif rota/araç
FCA/EXW Türkiye çıkışlı gönderilerde ihracatçıyı, DAP/DDP Avusturya teslimlerinde ithalatçıyı rahatlatan yapıdadır. DDP’de vergi ve temsil süreçleri baştan netleştirilmelidir.
Yoğun dönemlerde çoklu rezervasyon, alternatif sınır kapıları ve intermodal seçenekleriyle 3–6 gün aralığında öngörülebilirlik sağlanır.
Kota ve geçiş belgeleri, yakıt, sezon, aktarma sayısı ve SLA beklentileri (randevu, hafta sonu teslim, bekleme) toplam maliyeti etkiler.
Avusturya nakliye operasyonları; karayolundaki hız ve esnekliği, demiryolu ve denizyolu kapılarının maliyet avantajıyla birleştirerek sürdürülebilir rekabet gücü sunar. Doğru mod seçimi, eksiksiz belgelendirme, net SLA ve şeffaf maliyet kalemleri ile tedarik zinciri riskleri minimize edilir. Rota Lojistik’in deneyimi ve entegre Avrupa ağı sayesinde FTL/LTL, intermodal, reefer ve proje kargo çözümleri; Viyana’dan Innsbruck’a, Linz’den Graz’a kadar kapıdan kapıya güvenle yönetilir.