Tanzanya Nakliye

Tanzanya Nakliye Hizmetleri: Dar es Salaam Limanı Odaklı Denizyolu ve Entegre Lojistik Rehberi

Doğu Afrika’nın ticaret kapılarından biri olan Tanzanya, özellikle Dar es Salaam Limanı sayesinde bölgesel ölçekte konteyner ve genel kargo akışlarının merkezinde yer alır. Türkiye’den çıkan ihracat/ithalat yükleri için Doğu Afrika pazarına açılan güvenli bir hat sunar. Bu makale, Tanzanya nakliye süreçlerini limanlar, rotalar, transit süreler, konteyner tipleri, gümrük ve maliyet dinamikleri açısından operasyonel bir rehber olarak ele alır.

---

Pazara Genel Bakış ve Stratejik Konum

Tanzanya, kıyı şeridine dizilen limanlarıyla Doğu ve Orta Afrika’ya lojistik erişim sağlar. Kıyıdan iç bölgelere uzanan karayolu ve demiryolu kolları; Rwanda, Burundi, Zambiya, Kongo DC gibi kara ile çevrili pazarlara transit imkânı yaratır. İç talepte tarım-gıda, inşaat, perakende ve enerji/altyapı projeleri öne çıkar. Bu tablo, Türkiye’den makine-teçhizat, inşaat malzemeleri, ambalaj, FMCG, tekstil ve gıda işleme ekipmanları için düzenli bir fırsat oluşturur.

Neden Tanzanya?

• Bölgesel hub: Doğu Afrika ithalatının önemli kısmı Dar es Salaam’dan geçer.

• Çoklu bağlantı: Karayolu/demiryolu hatları iç pazarlara maliyet etkin yayılım sağlar.

• Çeşitli kargo profili: Reefer, proje kargo ve genel kargoda altyapı ve deneyim mevcuttur.

---

Liman Ekosistemi: Dar es Salaam, Tanga ve Mtwara

Dar es Salaam Limanı (Ana Kapı)

• Rolü: Ülkenin en büyük ve en işlek konteyner kapısı; tüketim malları, gıda, elektronik, makine-teçhizat ve projelerde ana giriş.

• Avantajları: Modern terminal ekipmanı, reefer prizleri, gümrük hizmetleri, hinterlanda yayılım için güçlü kara/demiryolu bağlantıları.

• Operasyon Notu: Dönemsel yoğunluklarda randevulu çekim ve serbest süre (free time) yönetimi kritik olduğundan, sözleşmede açık hükümle yer verilmelidir.

Tanga Limanı (Kuzey Hattı)

• Rolü: Kuzey bölgelerini ve komşu pazarlara yakın segmentleri besleyen tamamlayıcı bir kapı.

• Avantajları: Orta hacimli genel kargolarda rekabetçi yerel masraflar; bölgesel projelere yakınlık.

Mtwara Limanı (Güneydoğu Hattı)

• Rolü: Enerji/doğal kaynak projeleri ve inşaat ekipmanı için stratejik.

• Avantajları: Düşük yoğunluk dönemlerinde hızlı elleçleme; proje kargoya uygun saha kullanımı.

Öneri: Tüketim malları ve düzenli konteyner akışında Dar es Salaam ilk tercihtir. Bölgesel projeler, sezonsal akışlar veya iç bölgeye alternatif erişim gereksiniminde Tanga/Mtwara değerlendirilebilir.

---

Türkiye – Tanzanya Rotaları ve Transit Süreleri

Rota Mimarisi

Türkiye (Ambarlı/İstanbul, İzmir, Mersin) çıkışlı konteynerler genellikle Süveyş – Kızıldeniz – Hint Okyanusu koridorundan aktarmalı olarak Dar es Salaam/Tanga/Mtwara’ya bağlanır. Hub olarak çoğunlukla Arap Yarımadası veya Güneydoğu Asya merkezleri kullanılır.

Transit Süre Bandı ve Planlama

Servise, aktarma sayısına ve sezon yüküne bağlı olarak yaklaşık 50–70 gün pratik planlama aralığıdır. Reefer ve proje kargolarda operasyon pencereleri süreyi etkiler.
Planlama ipuçları:

• Booking’te aktarma limanı, ETA/ETD, ekipman garantisi ve schedule reliability yazılı olsun.

• Free time (demurrage/detention) liman ve hat politikalarına göre pazarlık edilerek netleştirilsin.

• İç nakliye randevuları (depo/DC) varıştan önce kapatılarak sahadaki beklemeler azaltılsın.

---

Konteyner Tipleri ve Yük Hazırlığı

FCL, LCL ve Reefer Stratejileri

• FCL (20’/40’ DC, 40’HC): Genel kargo ve yüksek hacimli gönderilerde maliyet avantajı.

• LCL: Düşük hacimli, düzenli sevk planlarında ekonomik; konsolidasyon merkezi ve dekonso planı önceden belirlenmeli.

• Reefer: Gıda/farma/kimyasallar; ön soğutma, set değerleri, havalandırma ve sensör parametreleri booking’e yazılmalı; sıcaklık verileri varışta paylaşılmalı.

Proje Kargo ve Emniyet

Open Top/Flat Rack ekipmanlarıyla ölçü dışı yüklerde lashing & securing planı ve foto-dokümantasyon sigorta için kritiktir. Yükleme-boşaltma krokileri, şasi ve vinç erişimi önceden doğrulanmalıdır.

Ambalaj ve Kondenz Yönetimi

Uzun deniz seyirlerinde nem/kondenz kaynaklı hasarı azaltmak için desiccant, kraft-liner, çift kat shrink ve metal aksam için VCI önerilir. Ahşap ambalajda ISPM-15 damgası zorunludur. VGM (doğrulanmış brüt ağırlık) beyanı hat cezalarını önler.

---

Gümrük, Biyo-Güvenlik ve Belgelendirme

Temel Evrak Seti

• Ticari fatura ve kolili çeki listesi

• Konşimento (B/L) – orijinal/telex release kararı önceden verilmeli

• Menşe şahadetnamesi (gerektiğinde)

• Ürün bazlı sertifikalar: sağlık/bitki sağlığı, MSDS, uygunluk-etiketleme

• ISPM-15 uygunluğu ve VGM beyanı

Uyum ve Kontrol Noktaları

Gümrük ön beyanı ve dijital evrak yönetimi ile kontrol süreleri kısaltılabilir. Etiketleme ve ürün güvenliği kuralları (elektrik/elektronik, tıbbi cihaz, kozmetik, gıda vb.) ithalatçıyla baştan mutabık kalınarak sürprizler engellenmelidir.

---

Tanzanya Nakliye Fiyatlarını Etkileyen Unsurlar

Kapasite, Sezon ve Aktarma

• Hat kapasitesi ve peak sezonlar (yıl sonu, hasat, kampanya dönemleri) navlunda dalgalanma yaratır.

• Aktarma sayısı/hub seçimi süre ve hasar/gecikme riskini etkiler.

• Ekipman bulunurluğu (HC, reefer, OT/FR) erken kilitlenmezse fiyat artabilir.

Yerel Masraflar ve Sözleşme Şeffaflığı

Toplam maliyet; THC, DO, terminal güvenlik, quarantine/muayene, ardiye gibi kalemlerden ciddi şekilde etkilenir.
Öneri: Teklifte bu kalemleri ayrı satırda görün; free time, bekleme, randevulu teslim ve PoD süreçlerini sözleşmede netleştirin.

---

İç Dağıtım, Depolama ve SLA

Last-Mile ve Depo Stratejileri

Dar es Salaam çıkışlı iç dağıtımda cross-dock ve randevulu teslim uygulamaları performansı belirler. Uzun mesafe kara taşımalarında sürücü planlaması, güvenlik protokolleri ve bakım durakları önceden tanımlanmalıdır.

SLA ve İzlenebilirlik

• ETA/SLA şeffaflığı, PoD (Proof of Delivery), olay raporları ve mühür numaraları uyuşmazlıkları minimize eder.

• Reefer’da kapı açma limitleri ve enerji verimli set değerleri sözleşmede yer almalıdır.

---

Sürdürülebilirlik ve Risk Yönetimi

Konsolidasyon, rota optimizasyonu ve mümkün olduğunda intermodal çözümler karbon ayak izini düşürür. Pik sezonlarda çoklu rezervasyon ve alternatif hub stratejisi hizmet sürekliliğini korur. ICC (A) kapsamlı yük sigortası, finansal riskleri dengeleyen temel güvenlik ağıdır.

---

Sektörlere Göre Lojistik Çözümler

Perakende ve FMCG

Düzenli LCL çıkışları, cross-dock ve mikro dağıtım ile birleştirilir. Zincir perakende DC’leri için slot yönetimi kritik önemdedir.

Otomotiv ve Makine-Teçhizat

FCL + intermodal kombinasyonu ile öngörülebilirlik; yüksek değerli ürünlerde sensörlü mühür ve genişletilmiş kasko tercih edilir.

Gıda ve Soğuk Zincir

Reefer set değerleri, havalandırma ve veri paylaşımı operasyonun merkezindedir. Çevrim içi sıcaklık raporlaması, kalite güvencesini destekler.

---

Örnek Operasyon Senaryoları

1) FMCG – LCL Dar es Salaam

İstanbul çıkışlı haftalık LCL; Dar es Salaam’da dekonso ve randevulu teslim. Free time optimize edilir; raf doluluğu artar.

2) Makine – FCL Tanga

40’HC ile Tanga varış; iç bölgelere karayolu aktarımı. CMR + foto-dokümantasyon ve PoD ile süreç şeffaf yönetilir.

3) Reefer Gıda – Dar es Salaam

Ön soğutma ve set değerleri booking’e yazılır; sıcaklık datalogger kayıtları varışta paylaşılır. Kondenz için liner + desiccant kombinasyonu kullanılır.

---

SSS: Kısa Yanıtlar

Transit süre ne kadar?

Servise ve aktarma sayısına göre yaklaşık 50–70 gün. Sezon ve rıhtım yoğunluğu süreyi etkiler.

Hangi limanı seçmeliyim?

Genel kargoda Dar es Salaam; belirli bölgesel projeler ve yoğunluk yönetimi için Tanga/Mtwara alternatifleri kullanılabilir.

Fiyatı nasıl düşürürüm?

Erken rezervasyon, konsolidasyon (LCL), alternatif hub, esnek teslim penceresi ve free time pazarlığı maliyeti optimize eder.

---

Sonuç ve Kontrol Listesi

Tanzanya nakliye operasyonlarında başarı; doğru liman seçimi, aktarma ve free time netliği, ambalaj/nem yönetimi, gümrük-uyum ve şeffaf SLA ile gelir. Gönderi öncesi son kontrol:

1. HS kodu, lisans ve uygunluk koşulları doğrulandı mı?

2. Aktarma hub’ı, ETA/ETD ve equip. garantisi yazılı mı?

3. ISPM-15, VGM, lashing planı ve etiketlemeler tamam mı?

4. ICC(A) sigortası, PoD ve KPI raporlaması planlandı mı?

Bu adımlar disiplinli yürütüldüğünde, Dar es Salaam başta olmak üzere Tanzanya limanları zamanında, güvenli ve maliyet-etkin bir tedarik zinciri sunar; Türkiye çıkışlı ihracatçılar için Doğu Afrika’da sürdürülebilir büyümenin yolu açılır.